Zoete broodjes

Ik zal het maar meteen opbiechten: de titel van deze post ging oorspronkelijk ‘sandwiches’ luiden, door sommigen beter gekend als puntbroodjes. Met kleine hoeveelheden wou ik een viertal zachte, luchtige broodjes bakken, maar ik heb De Sandwich ongetwijfeld wat te naïef benaderd.

Toen mijn deegbolletjes na twee uur rusten nauwelijks gerezen waren, besefte ik dat het behoorlijk fout zat met de broodjes. Ik besloot ze toch maar in te smeren met wat geklutst ei en schoof ze zonder grote verwachtingen de oven in.

De broodjes bleven inderdaad compact en vast. Ze bleken echter wel doorbakken, geurden heerlijk en konden met wat verbeelding opgediend worden als scones. Niet voor de vuilbak dus, maar ook geen na te streven resultaat.

Om het deeg uit te proberen gebruikte ik deze kleine hoeveelheden:

Ingrediënten:

- 100 g bloem (bv. White bread flour blend van Doves Farm)

- 50 ml lactosevrije melk

- 3 g droge gist

- ⅕ ei

- 8 g suiker

- 2 g zout

- 15 g boter (bv. harde Planta)

- ei voor instrijken

Werkwijze:

De ingrediënten onder elkaar doen, in vier porties verdelen en op de bakplaat laten rijzen (normaal  gezien totdat ze verdubbelen in grootte).

Bestrijken met losgeklopt ei.

Zo’n 20 minuten bakken in een voorverwarmde oven van 200°C.

Zachte chocoladekoekjes

Het zoveelste koekjesexperiment, maar zeker eentje dat de moeite waard was. Met een nieuw recept bekwam ik een zacht chocoladekoekje dat qua smaak te beschrijven valt als een kruising tussen brownies en Oreo’s. Er bestaan slechtere combinaties!

Voor het eerst liep het deeg geen millimeter uit tijdens het bakken en lagen de koekjes nadien los op de bakplaat. Nu ik weet dat deze koekjes hun vorm behouden in de oven, zie ik voor hen een toekomst als dunnere Oreo-versie. Een zoete botercrème zou het deeg immers prima aanvullen.

Ik haalde negen dikke koekjes uit onderstaande hoeveelheden.

Ingrediënten:

- 50 g bloem met xanthaangom (bv. White bread flour blend van Doves Farm)

- ½ ei

- 25 g boter (bv. harde Planta)

- 12 g cacao

- snuifje zout

- 1 g bakpoeder (Dr. Oetker)

- 42 g suiker

Werkwijze:

Alle droge ingrediënten onder elkaar doen en nadien de boter en het halve ei toevoegen.

Kleine hoopjes van het deeg op de bakplaat (met bakpapier) scheppen en gedurende 15 minuten in een voorverwarmde oven van 180°C bakken.

Broodvervanger uit de pan

De voorverpakte versie kende ik al, maar ik waagde me nooit eerder aan verse Mexicaanse tortilla’s, een soort van flatbread waar je heerlijke wraps mee kan rollen. En eigenlijk kleurde ik met mijn deeg ook buiten de Mexicaanse lijntjes, want in plaats van maïsmeel gebruikte ik een bloemmengeling met o.a. xanthaangom. Die toevoeging zou me een relatief stevig en veerkrachtig deeg moeten geven.

Hoewel de verhoudingen van mijn recept misschien nog niet volledig op punt staan, viel het resultaat zeker in de smaak. Ik haalde er vier tortilla’s uit met een lekkere smaak en een stevige bit. Qua diameter schoten ze wat tekort om de vulling er echt in te rollen, maar dichtgevouwen dienden ze ook perfect voor een maaltijd uit het vuistje. De vulling kan bovendien even simpel als het deeg zelf: stukjes kip, rauwe groentjes, wat zelfgemaakte cocktailsaus… klaar!

Ingrediënten:

- 100 g bloem (bv. White bread flour blend van Doves Farm)

- 60 ml warm water (eventueel extra water voor bij het mengen)

- ½ el olie (ik gebruikte arachideolie voor de neutrale smaak)

- snuifje zout

Werkwijze:

Alle ingrediënten onder elkaar doen en enkele minuten kneden.

Indien het deeg te droog is, nog een beetje water toevoegen en verder kneden.

De bol deeg 10 minuten op kamertemperatuur laten staan.

Het deeg in 4 porties verdelen en elk deel uitrollen met behulp van wat extra bloem.

De tortilla’s zonder vetstof in een hete pan bakken totdat ze lichtjes bruin gevlamd zijn.

De gebakken tortilla’s warm houden onder wat aluminiumfolie of een handdoek.

Knapperige chocoladekoekjes

Omdat ik af en toe nood heb aan wat meer chocoladesmaak, boog ik het recept van mijn teffkoekjes om naar een cacaoversie. Het plan was om dezelfde koekjes te bekomen met een andere smaak, maar zoals wel vaker gebeurd is de afgelopen weken, werd ik verrast door mijn eigen baksel.

De koekjes liepen wat verder uit dan verwacht en besloten na een tijdje hevig te gaan pruttelen, met vele belletjes als resultaat. Door de felle chocoladegeur bij het openen van de oven, vreesde ik een beetje voor aangebrande cacao en chocolade, maar dat bleek nadien toch niet het geval.

Qua consistentie lijken de koekjes op 'kletskoppen' met een zacht hart van chocolade. De smaak valt best mee, maar voor echt chocoladegenot moet ik het vooral van het gesmolten stukje in het midden hebben.

Ingrediënten:

- 66 g bloem (bv. Plain white flour blend van Doves Farm)

- 50 g boter (bv. harde Planta)

- 33 g suiker

- 3 g vanillesuiker

- snuifje zout

- ongeveer 1 el cacao

- stukjes pure chocolade (een stukje per koekje)

Werkwijze:

Doe alle ingrediënten bij elkaar en laat het deeg 30 minuten rusten in de koelkast.

Verdeel het deeg in kleine porties op de bakplaat (met telkens een stukje chocolade bovenop) en bak 30 minuten in een voorverwarmde oven van 150°C.

Confituur

Tijdens de eliminatieperiode valt veel broodbeleg uit de boot. Ik ben best een zoetekauw en weet een boterham of toast met confituur zeker te appreciëren. Zelf eet ik van kleins af aan huisgemaakte confituur, met fruit en suiker als enige ingrediënten. Wie in de winkel op zoek gaat naar een potje, moet niet alleen letten op de gebruikte fruitsoort, maar dient ook op zijn hoede te zijn voor ingrediënten als glucose-fructosestroop.

Een diagonale scan van het assortiment confituren in de supermarkt leerde me dat de meeste merken niet geschikt zijn voor wie fructose-arm wilt eten. Het goede nieuws is: zelf confituur maken is absoluut niet moeilijk! En als je eenmaal de moeite doet om er te bereiden, heb je meteen een voorraad en krijg je zo weer wat minder productlabels te verwerken in de winkel.

Rabarber, aardbeien, ananas en bosbessen zijn FODMAP-arme fruitsoorten die zich uitstekend laten inkoken tot confituur. Naast het fruit heb je enkel minuutsuiker en een aantal glazen potjes nodig (potjes van gekochte confituren of ingemaakte groenten kan je hier perfect voor hergebruiken).

Ingrediënten:

- minuutsuiker

- fruit (vers of ingevroren)

Werkwijze:

Weeg eenzelfde hoeveelheid fruit en minuutsuiker af. Voor een vijftal potjes gebruik je bijvoorbeeld 1 kilo suiker en 1 kilo fruit (voor ananasconfituur maak ik af en toe 1 potje van een restje verse ananas).

Fruit en suiker samen opwarmen op het vuur totdat het mengsel kookt.
Zo'n vier minuten laten koken.

Indien nodig kan je eventjes mixen voor wat kleinere stukjes in de confituur.

Glazen potjes vullen en meteen afsluiten.

----------------------------
[ENGLISH]

Ingredients:
- jam sugar
- fruit (fresh or frozen)

Directions:
Measure an equal amount of sugar and fruit.
Heat the mixture of fruit and sugar and have it boil for about 4 minutes.
If you don't like big chunks of fruit, you can blend the jam after cooking it.

----------------------------

De potjes waarvan het deksel niet ‘klikt’ tijdens het afkoelen, gebruik je best eerst. Deze potjes zijn immers niet luchtdicht getrokken en zullen minder lang goed blijven. 

Nog een tip: hou de potjes vlak voor het vullen even ondersteboven boven de kookpot en zet ze omgekeerd op een handdoek. Zo zit er al warme lucht in het potje voor het vullen.

“Heeft er iemand kauwgom?”

In mijn handtas zit steevast een pakje Freedent White. Zát, eerder. De verpakking vertelt me dat de kauwgom doorzeefd is met o.a. sorbitol, maltitol, maltitolsiroop en xylitol - zoetstoffen die meteen een felle rode lamp doen branden.

Nu blijkt dat ik mijn groene lamp nog eventjes in de kast mag laten. Le chewing gum lijkt over merken en smaken heen suikervrij en xylitol wordt hier en daar zelfs geprezen (veilig voor het gebit). Als iemand een kauwgom met echte suiker kent, hoor ik het graag!

Voorlopig haal ik mijn frisse adem elders. Ze zijn schaars, maar gesuikerde (bovendien FODMAP-vrije) muntsnoepjes bestaan nog.  Deze bijvoorbeeld: Dessert Mints van Mentos en pastilles van Vichy. 

Brood (6)

Meer granen, meer afwisseling. Ik ging nog eens langs bij AVEVE voor een zakje Dibro No-Risk en koos ditmaal voor de meergranen broodmix. Net zoals de mix voor wit brood bevat ook deze geen gluten, lactose, melkeiwit of eieren. Bovenop een donker kleurtje hoort dit brood een interessantere structuur mee te krijgen door de toevoeging van onder meer zonnebloempitten en lijnzaad. Gezien de aard van de mix neem ik aan dat de gebruikte karamel glutengewijs geen risico inhoudt.

Binnenin kleurt het brood wat geler dan ik me had voorgesteld, maar voor de rest beantwoordt het helemaal aan mijn verwachtingen: een goed gerezen, zacht brood met voldoende grain. De smaak is niet echt uitgesproken, maar verschilt wel duidelijk van die van het witte en het ‘grijze’ brood dat ik eerder bakte.

 Ingrediënten:

- 500 g No-Risk Meergranen

- 8 g droge gist

- 450 ml water

- 30 g margarine

- 10 g zout

Werkwijze:

Doe de ingrediënten als volgt in de machine: eerst de gist, dan de mix, vervolgens zout en boter, en als laatste het water.

Kies voor het glutenvrije programma.

Het mengen een handje helpen zoals beschreven in de post over wit brood.

Koekjes van het schap (1)

Het gebeurde tijdens mijn meest recente passage bij de twee meter dieetvoeding in de Delhaize. Reeds van ver leek de plek kleurrijker dan gewoonlijk. De roze gloed die het rek sierde, bleek bij nadere inspectie afkomstig van de vele aangebrachte labels met daarop de boodschap ‘Nieuw!’. Mijn ogen wisten niet welke kant eerst uit te schieten, maar al snel werd me duidelijk onder welke productcategorie de vele nieuwigheden vielen: koekjes!

Ook met “zonder gluten, zonder lactose, zonder melk” in het groot op de voorkant, moest ik voor de verschillende dozen natuurlijk de ingrediëntenlijst nog nalezen. Tot mijn groot plezier kreeg ik een all clear voor een aantal Céréal-producten. Deze keer gingen de Madeleines en de Cookies mee naar de kassa.

Persoonlijk vind ik de Madeleines niet echt naar madeleines smaken. Er zal ook meer dan één proefbeurt nodig zijn om uit te maken wat ik er nu precies van vind. Momenteel ben ik dus nog niet overtuigd van de cakejes (die wel handig apart verpakt zijn). Een beetje hetzelfde verhaal bij de Cookies (met stukjes chocolade): goed genoeg om achter de hand te hebben wanneer ik plots door mijn voorraad zelfgebakken koekjes zit, maar niet meteen om duimen en vingers bij af te likken.

Cake x3

Ik had al een tijdje zin om eraan te beginnen, de variaties op mijn vanillecupcakes. Op de bloem na (Plain white flour blend van Doves Farm), gebruikte ik dezelfde basisingrediënten. Een bakplaat voor zes individuele mini-cakes liet me toe gewone vanillecake te bakken en de andere cakes per twee met bosbessen en cacao af te werken.

Ik heb de verandering van bloem niet betreurd, integendeel, deze cake smaakt naar mijn mening zelfs nog iets neutraler dan de vorige. Uit de structuur van de schattige cakejes leid ik bovendien af dat het deeg best een volwassen bakvorm aankan. Ik heb het beslag niet helemaal gelijkmatig verdeeld en de vormpjes met het meeste deeg (de marmercakes) rezen zonder moeite tot boven de rand van het blik, met een mooiere vorm tot gevolg.

Ingrediënten:

- 220 g gezeefde bloem (bv. Plain white flour blend van Doves Farm)

- 200 g suiker

- 125 g boter (bv. harde Planta)

- 4 eieren (gesplitst)

- 10 g bakpoeder (Dr. Oetker)

- 125 ml lactosevrije melk

- 1 tl vanille

- snuifje zout

- bosbessen

- cacao

Werkwijze:

De boter romig kloppen, de helft van de suiker toevoegen en goed mengen.

Eigeel, gezeefde bloem, bakpoeder, zout, melk en vanille toevoegen en mengen.

De eiwitten opkloppen met de overige helft van de suiker en er voorzichtig onder spatelen tot je een glad beslag hebt.

Voor de cake met bosbessen: een aantal bosbessen bovenop de cake verdelen en lichtjes in het deeg duwen.

Voor de marmercake: ongeveer ⅔ van de vorm vullen met vanillecake. Een portie van je vanilledeeg mengen met wat cacao en er bovenop scheppen. Met mes of vork een spiraal draaien naar beneden toe, zodat de chocoladecake wat mengt met de onderste laag. 

De cake zo’n 20 minuten bakken in een voorverwarmde oven van 180°C.

Zo simpel als pap

Ik ben niet de allergrootste puddingliefhebber, maar zo nu en dan lust ik wel een kommetje (liefst met wat stukjes cake of koek erin, een laagje ananasconfituur erop, wat chocolade erdoor, …). Puddingpoeder leek me echter een te vermijden product tijdens de weken van het dieet. Onterecht, zo blijkt, want op mijn doosje Imperial Vanille Pudding Powder zijn geen verboden ingrediënten te bespeuren. Ik heb er dus plots een snel-klaar dessertje bij, waar ik bovendien gemakkelijk melk in kwijt kan.

Je kan pudding natuurlijk ook van nul bereiden met volledige controle over de gebruikte ingrediënten, maar geef toe, zo’n poedertje is geen overbodige luxe. Hieronder de aanwijzingen voor twee porties vanillepudding.

Ingrediënten:

- 25 dl lactosevrije melk

- 1 eetlepel suiker

- 17 g puddingpoeder

Werkwijze:

Alles goed mengen in een glazen kom.

Een 6-tal minuten in de microgolfoven zetten (tot het mengsel kookt).
Nog eens goed roeren en de pudding in kommetjes verdelen.

Brood (5)

Mijn vorige broodbaksessie bracht niet veel goeds op mijn bord en dus deed ik nogmaals een gooi naar een donker brood (lees: een voorzichtig worpje richting gebroken wit). Voor het recept van dit nieuwe brood hernam ik dat van mijn wit brood, mits een kleine aanpassing: om een beetje kleur of spikkel in het deeg te krijgen, verving ik 50 gram van de witte bloem door boekweitmeel.

Ondanks een heerlijk krokant eerste sneetje, voelden de volgende sneetjes een beetje vochtig aan. Het brood rees voldoende en is luchtig, maar het zal dan misschien toch niet de bedoeling zijn dat je zomaar aan de verhoudingen van de ingrediënten prutst.

Ik ben hoe dan ook tevreden met het kleine verschil in smaak en kleur. Bij de sneetjes die uit de diepvriezer komen, merk ik bovendien niets meer van de vochtigheid.

Snelle zoutjes

Ik heb weer nieuwe vriendjes gemaakt: de Salinis van Schär zijn kleine zoute pretzels (krakelingen, of hoe je ze wilt noemen), de ideale snack om in je buurt te hebben liggen. Een lekker evenwicht tussen de typische zoetige pretzelsmaak en de zoute afwerking.

Ketchup, revisited

Ik had het er al eens over, tomatenketchup zonder selderij zal wellicht nog steeds niet echt FODMAP-arm zijn omwille van de fructose in tomatenpuree. Het is niet de bedoeling dat ik volledig fructose-vrij eet, maar hoe minder, hoe beter. En net daarom past de ketchup die ik onlangs tegenkwam beter in het dieet. 

De tomatenketchup uit het 365-gamma van Delhaize bestaat voor slechts 25% uit tomatenpuree en scoort in vergelijking met mijn vorige aankoop dus nog beter op de fructoseschaal. Het sausje smaakt iets minder vol en pittig dan zijn soortgenoten, maar kan er zeker mee door. Ook interessant: voor iets meer dan een euro maakte ik de fles van een kilo al de mijne.

Luchtige krokantjes

Schär vertaalt hun Knusperbrot/Fette Croccanti in het Nederlands naar knäckebröd. Naar mijn mening ligt het echte knäckebröd vrij ver van deze op maïs gebaseerde cracottes, maar laat ons van de terminologie vooral geen probleem maken. Ik ben al lang blij dat er weer een kant-en-klaar broodalternatief met succes de selectie gehaald heeft. Een gemakkelijke snack, luchtig en lekker met zoet en zout.

Brood (4)

Net wanneer ik een beetje uitgekeken raakte op mijn spierwitte boterhammen, bemerkte ik in Bio-Planet een pakje glutenvrije broodmix met op de voorkant van de doos een beeldig bruin broodje. Le moment suprême, het doornemen van de ingrediëntenlijst, kende een goede afloop: geen FODMAP’s!

Met de Snel-klaar Broodbakmix Donker van Bauckhof bak je op een uur tijd een glutenvrij rijstbrood. De bereiding duurt letterlijk slechts twee minuten en na een uurtje in de oven komt het brood als vanzelf uit de bakvorm gevallen, maar…

Ondanks de aangeraden twee insnijdingen die wellicht wat vocht moesten doen ontsnappen, bleef het brood volledig nat binnenin. Bovendien heb ik de indruk dat het deeg dubbel zo hoog zou moeten rijzen. Aangezien het om een afgewerkte broodmix gaat, kan ik de fout niet zoeken bij de ingrediënten. Misschien de oven even openzetten om wat stoom naar buiten te laten?

In een poging om het brood alsnog te redden, gingen de afgekoelde sneetjes een tiental minuten de oven in aan 200°C, maar binnenin bleven ze derf. Jammer, de smaak zat behoorlijk goed.

Ingrediënten:

- 1 pakje broodmix

- 450 ml water

Werkwijze:

Oven voorverwarmen op 220°C.

Inhoud van de verpakking 2 minuten lang door koud water roeren.

Het deeg niet laten rijzen, maar meteen in een ingevette vorm scheppen.

Het deeg bovenaan gladstrijken met een natte spatel.

Het brood een eerste 5 minuten bakken op de onderste positie in de oven.

Overlangs twee gleufjes insnijden en nog 55 minuten laten bakken.

Na het bakken meteen uit de vorm nemen en laten afkoelen.

E150 a.k.a. karamel

Karamel is een complex mengsel dat als bruine kleurstof in veel producten verwerkt zit. Afhankelijk van het gebruikte reageermiddel bij de productie ervan, krijgt het E-nummer een letter van a tot d mee. Op een flesje cola zal je bijvoorbeeld ‘E150d’ terugvinden.

Dit is natuurlijk geen random lesje over E-nummers. Karamel kan immers afgeleid worden van tarwe en bijgevolg (een wel erg kleine hoeveelheid) gluten bevatten. Er zijn extreem glutengevoelige mensen die karamel moeten vermijden of de oorsprong ervan moeten nagaan. Soja, maïs, aardappel en rijst zijn andere producten die de basis van de kleurstof kunnen vormen.

Het E’tje trok mijn aandacht op de verpakking van het meergranenbroertje van mijn geliefde Dibro No-Risk White broodmix. Nu ik weet dat karamel voor de meeste consumenten als glutenvrij beschouwd mag worden, zal ik me er binnenkort misschien toch eens aan wagen.

Koekjes met crisp!

Koekjesdeeg op basis van twee soorten meel, zonder ei of ander toegevoegd vocht… in mijn zoektocht naar een krokant koekje is geen enkel recept te min of te gek. Ter aanvulling van gewone witte bloem greep ik, licht overtuigd door al het afgebeelde gebak op de verpakking, naar mijn nooit eerder gebruikte teffmeel. Could you be the one?

Ik weet niet of het echt aan de teff te danken is, maar de koekjes werden bij het afkoelen vrijwel meteen hard en bijgevolg moeilijk te weerstaan. De smaakbeoordeling moest dan ook niet lang op zich laten wachten en naar analogie van hun halfuurtje in de oven, kwamen de koekjes ook daar ongeschonden uit. Een lekker, kort boterkoekje met (en dat is wél te danken aan het nieuwe meel) een mooi bruin tintje.

Dit recept ga ik zeker nog andere richtingen proberen uit te sturen. Voor 10 tot 12 teffkoekjes ga je als volgt te werk:

Ingrediënten:

- 50 g witte bloem (bv. Plain white flour blend van Doves Farm)

- 16 g teffmeel (bv. Teff flour, Free From van Peak’s)

- 50 g boter (bv. harde Planta)

- 33 g suiker

- 3 g vanillesuiker

- klein snuifje zout

Werkwijze:

Alle ingrediënten tot een deeg kneden en het bolletje deeg 30 minuten in de koelkast laten rusten.

Het deeg uitrollen (op wat bloem) en de uitgesneden vormpjes op de bakplaat (met bakpapier) leggen.
De vorige stap herhalen totdat je deeg op is.

De koekjes gedurende 30 minuten bakken in een voorverwarmde oven van 150°C.

Spirelli bolognese

Bij de start van het dieet bezocht ik een plaatselijke allergenenvrije voedingswinkel om alvast een voorraadje basisproducten in te doen. Tussen mijn aankopen zaten ook de Orgran Buckwheat Pasta Spirals, lekkere boekweitspirelli die ik absoluut nog eens zal meebrengen.

Pasta laat zich op talloze manieren combineren. Wie wil, kan zich bijvoorbeeld laten inspireren door mijn eigen interpretatie van een klassieker onder de pastasauzen, een FODMAP-arme versie van bolognesesaus. Voor wat extra pit voegde ik na het uitscheppen een klein beetje selderij-vrije ketchup (waarover ik eerder sprak) aan de saus toe, die voor mij het gebrek aan tomatenpuree helemaal goedmaakte.

Ingrediënten:

- 200 g gemengd gehakt (in mijn geval door de slager bewerkt met enkel peper, zout en nootmuskaat)

- 2 tomaten

- 1 wortel

- ongeveer ⅓ courgette

- peper, zout, basilicum, oregano en een laurierblad

- eventueel Maïzena om te binden

Werkwijze:

De tomaten pellen en het vruchtvlees in stukken snijden.

Wortel en courgette ook in kleine blokjes snijden.

Het gehakt roerbakken.

De tomatenstukjes toevoegen en wat pletten met een vork.

Courgette, wortel en kruiden toevoegen.

Alles 15 tot 20 minuten op een zacht vuurtje laten garen.

Indien nodig kan je wat Maïzena oplossen in water en aan de rest toevoegen voor binding.

Maïsvlokken

Het moet al enkele jaren geleden zijn dat ik nog eens ontbijtgranen in mijn winkelkar dropte, maar met een geopende fles lactosevrije melk in de koelkast en het besef dat die niet tijdig leeg zou geraken omdat ik telkens slechts kleine hoeveelheden gebruik bij het bakken en koken, besloot ik op zoek te gaan naar een goede compagnon voor al dat wit.

Helaas moest ik de zee van kleuren, smaken en vormen negeren en rechtstreeks naar de saaiste dozen uit het assortiment duiken, de originele cornflakes. Tot mijn lichte verbazing waren deze echter niet wat ze leken. Aan corn zeker geen gebrek, maar ook gerst liet zich spotten op de ingrediëntenlijst. Het is goed mogelijk dat die minieme hoeveelheden gerst geen invloed hebben op mijn systeem (ik lijd niet aan een allergie of coeliakie), maar aangezien ik niet hunker naar een bepaald soort ontbijtgranen laat ik ze toch maar staan. Wie de allergenenmelding erbij neemt, heeft een vrij ruime keuze (varianten met gepofte rijst, een laagje glazuur, …).

De dieetafdeling bood soelaas: geen FODMAP’s te bespeuren in de glutenvrije cornflakes van Schär. Geen persoonlijke favoriet, maar best welkom op de ontbijttafel.

Creatief met kruimels

Met paneermeel til je sommige bereidingen net dat niveautje hoger of kan je op z’n minst voor wat variatie zorgen. Het is geen onmogelijke opdracht om zelf een en ander te verkruimelen, maar ik kwam in de lokale Albert Heijn bijvoorbeeld uit bij Pure & Free paneermeel van Consenza, FODMAP-vrij en handig uit een doosje.

Een aantal gepaneerde ideeën:

- Dip schijfjes courgette aan beide kanten in het paneermeel, bak in wat olie en kruid af met zout en peper.

- Paneer zelf een stukje vis of vlees door het met bloem te bedekken (overtollige bloem eraf kloppen), door een losgeklopt ei te halen en vervolgens door het (eventueel gekruide) paneermeel.

- Maak puree met lactosevrije melk en een eierdooier en meng er een opgeklopt eiwit onder. Schep de luchtige puree in een platte ovenschotel en bestrooi met paneermeel. Verspreid enkele kleine stukjes boter over het geheel en de schotel kan onder de gril voor een knapperige toets.
- Maak zelf sappige en stevige hamburgers, gehaktbroden e.a. door je gehakt voor het bakken te verrijken met ei en paneermeel. Check wel even bij je slager (of op het label) wat er in het gehakt verwerkt zit (opletten voor gluten, lactose en bepaalde specerijen).

Pizza

Vandaag voelde ik me Italiaans gezind. Hét moment dus om eens een pizza uit te proberen. Op de website van mijn Dibro bloem vond ik een eenvoudig recept voor de pizzabodem en in mijn koelkast lagen er voldoende ingrediënten die konden doorgaan voor topping. Het plan was bovendien om de pizza niet rijkelijk te beleggen indien het deeg mislukt uit de oven zou komen. Pronto! Of zoiets.

Vooraleer ik aan het deeg begon, kookte ik twee tomaten totdat ze bijna uit elkaar vielen om ze nadien met een vork en wat gedroogde basilicum tot een basis te verwerken. Vooraleer alles in de oven kon, kreeg de tomatenbasis nog een sympathieke afwerking van plakjes glutenvrije ham en lactosevrije emmentaler. Mozzarella vermijd ik voorlopig en populaire pizzasmaakmakers zoals look en ui staan sowieso op de zwarte lijst.

Het oordeel dan. Het deeg deed het tijdens het bakken verbazend goed. Rijzen, bruin kleuren aan de rand, … Omdat ik zo zuinig omsprong met mijn topping kreeg ik een brede rand die bij het afkoelen wel erg hard werd, voorbij krokant. Maar onder de tomatensaus bleef alles zoals het hoort.

Bij een volgende pizza ga ik het deeg meer kruiden (was me iets te zoet), een olie gebruiken die qua smaak minder overheerst dan de gebruikte olijfolie, royaler (en geïnspireerder) beleggen én voorzichtiger omgaan met het broze deeg (het overzetten op de bakplaat had wat scheurtjes tot gevolg, maar dat viel snel op te lossen).

Het originele recept voor de pizzabodem gaat als volgt:

Ingrediënten:

- 100 g Dibro No-Risk Wit

- 60 ml water

- 2 el olijfolie

- snuifje zout

- pizzakruiden/oregano (liet ik deze keer weg)

Werkwijze:

Meng alle ingrediënten 5 minuten tot een homogeen deeg.

Laat het 10 minuten rusten op kamertemperatuur.

Opnieuw kneden, zo’n 1 à 2 minuten.

Het deeg uitrollen tussen twee vellen bakpapier.

Een pizzaplaat invetten, het deeg erin leggen en opnieuw 10 minuten laten rusten.

De pizzabodem met olie bestrijken, beleggen en gedurende 15 minuten bakken in een voorverwarmde oven van 210°C.

Chocolate chip cookies

Verwacht je in deze post niet aan een geweldig succesverhaal, noch aan een tragedie. Uit mijn oven verschenen niet de chocolate chip cookies waar ik zo naar uitgekeken had, maar na wat rusttijd voor mezelf en de koekjes verwerkte ik de opdoffer en ben ik hen toch enigszins gaan appreciëren.

Ten eerste: terwijl ik wel in de gaten had dat mijn hoeveelheid deeg niet te rijmen viel met de bescheiden grootte van mijn bakplaat, schepte ik toch vrijwel alles uit de mengkom. Als de koekjes compact bleven, zou het nog goed kunnen komen. Ten tweede: niet dus. De hoopjes deeg liepen in elkaar over zodat er uiteindelijk bijna geen afzonderlijke cookies te onderscheiden vielen.

Hoewel ik de koekjes moest lossnijden om hen op een rooster te laten afkoelen en de meeste exemplaren volledig gooey van de bakplaat kwamen, bleken de cookies die aan de buitenkant lagen wél een krokante rand te hebben.

Weinig presentabel, maar daarom niet minder smakelijk! Ik geef me nog niet gewonnen en ga ook eens beter geschikte bloem scouten. Het koekjesavontuur gaat verder.

Ingrediënten:

- 157 g glutenvrije bloem

- 4 g natriumbicarbonaat

- 4 g zout

- 1 ei

- 115 g boter

- ½ tl vanille

- 165 g bruine suiker

- stukjes zwarte chocolade (hoeveelheid naar keuze)

Werkwijze:

Voeg de droge ingrediënten samen en doe in een tweede kom hetzelfde met de natte ingrediënten.

Meng de twee samen.

Verdeel het deeg in hoopjes op de bakplaat (met bakpapier) en bak gedurende ongeveer
10 minuten in een voorverwarmde oven van 180°C.

Brood (3)

Derde keer, beste keer. De kwaliteit van mijn broodmaaltijden gaat in stijgende lijn. Dit brood is erg zacht en wint qua structuur zeker van zijn vaste, zelfs ietwat rubberachtige voorgangers. Leuk om nog eens in een ‘normaal’ sneetje brood te bijten! Ook de lekkere smaak van de boterhammen verrast me.

In mijn broodmachine (Panasonic SD-2501 WXE) ging de hoofdrol naar No-Risk Wit van Dibro. Deze mix is verkrijgbaar bij AVEVE en kan je daar ook bestellen indien jouw winkel geen voorraad indeed. Het brood mag evengoed in de gewone oven na wat manueel labeur, maar voor de machinale bereiding alvast een tip om tot een goed resultaat te komen: help de broodmachine een beetje bij het mengen. Het deeg is een erg kleverige brij een neemt niet alle bloem mee van de randen en de bodem van het emmertje. Om de ingrediënten goed onder elkaar te krijgen, moet je dus een aantal keer met een spatel langs de randen gaan.

Ik verkies het brood volledig te snijden en een deel van de sneetjes in te vriezen. Zo komt droog brood niet aan de orde.

De nodige recepten (met keuzemogelijkheden) vind je op de verpakking van de broodmix. Hieronder mijn invulling:

Ingrediënten:

- 500 g No-Risk Wit

- 8 g droge gist

- 225 ml water

- 225 ml lactosevrije melk

- 30 g margarine

- 10 g zout

Werkwijze:

Doe de ingrediënten als volgt in de machine: eerst de gist, dan de mix, vervolgens zout en boter, en als laatste het water en de melk.

Kies voor het glutenvrije programma.

Het mengen een handje helpen zoals eerder beschreven.

Sausjes

Ik zou mezelf niet zijn moest ik niet lustig blijven zoeken naar gepermitteerde vervangers voor producten die voorafgaand aan het dieet dagelijks of frequent op mijn bord belandden. Vandaag aan de beurt: cocktailsaus.

Tot voor kort bracht ik zowat elke warme maaltijd en elk behoevend broodje op smaak met een stevige portie van het goedje. Gerst en selderij maakten daar een einde aan (ter info: cocktailsauzen bevatten soms ook melk, ui, glucose-fructosestroop, …). De familie FODMAP verknoeide ook mijn idee om zelf iets te fabriceren met mayonaise en ketchup. In gekochte ketchup kan je bijvoorbeeld selderij en glucose-fructosestroop terugvinden. Mayonaise is doorgaans ‘veilig’.

Mijn oog viel echter op de interessante ingrediëntenlijst van Calvé ketchup. Tomatenpuree (waarvan ik opving dat ze niet volledig onschuldig is qua vrije fructose-gehalte) prijkt wel als eerste op het label, maar afgezien daarvan lees ik geen afgeraden voedingsstoffen. Die zouden dan net als bij andere merken op het label vermeld worden, toch?

Dus geen toefje van deze ketchup als je tomatenpuree volledig wilt elimineren. Ik neem hem er af en toe bij aan tafel, maar matig mijn gebruik.

Heerlijke vanillecake (!)

Na de fail met mijn eerste FODMAP-arme koekjes maakte zoete hoop plaats voor bittere teleurstelling. Valt er tijdens dit dieet wel iets lekkers te bakken of zal een zoete snack vanaf heden hooguit acceptabel smaken? Bij mijn tweede bakpoging ben ik voor cake gegaan. Die moet al niet krokant worden – positief. Maar klinkt luchtig, glutenvrij gebak niet als het schoolvoorbeeld van een contradictio in terminis? Nee hoor. De titel verklapte het al: deze cake zal je gelukkig maken.

Online vond ik een recept voor glutenvrije vanillecake. Het recept gebruikt gewone melk, maar met lactosevrije melk lukt het ook. Omdat ik niet zeker was van de consistentie en omdat de cake na het snijden volgens de website snel uitdroogt, besloot ik met de helft van de ingrediënten een aantal cupcakes te bakken.

Voor deze cake heb je bakpoeder nodig. Kant-en-klaar bakpoeder bevat vaak gluten, maar dat van Dr. Oetker wordt met maïszetmeel gemaakt en is dus glutenvrij. Thanks Doc.

Ik ben tevreden! De cupcakes zijn erg luchtig en ze smaken vrijwel hetzelfde als gewone vanillecake. De volgende keer dat deze in de oven gaan, voeg ik misschien wat bosbessen toe, wat pure chocolade of iets anders. Een feestelijke topping kan natuurlijk ook altijd.

Yes!

Bekijk het originele recept op de website van Laura’s Bakery of de aangepaste versie hieronder:

  

Ingrediënten:

- 110 g glutenvrije bloem, gezeefd (bv. White bread flour blend van Dovesfarm)

- 100 g suiker

- 60 g boter (bv. harde Planta)

- 2 eieren, gesplitst

- 5 g bakpoeder (Dr. Oetker = glutenvrij!)

- 60 ml lactosevrije melk

- ½ tl vanille

- snuifje zout

Werkwijze:

De boter romig kloppen, de helft van de suiker toevoegen en goed mengen.

Eigeel, gezeefde bloem, bakpoeder, zout, melk en vanille toevoegen en mengen.

De eiwitten opkloppen met de overige helft van de suiker en er voorzichtig onder spatelen tot je een glad beslag hebt.
Het beslag verdelen in cupcakevormpjes (ik had er 16) en zo’n 20 minuten bakken in een voorverwarmde oven van 180°C.

Snel gekozen

Films worden ondertiteld opdat we niets van de dialogen zouden missen tijdens het wegkraken van onze chips. Ik trek al eens graag een zakje open en vind het dan ook mooi meegenomen dat het FODMAP-dieet mij deze hartige snack niet volledig ontneemt.

Veel soorten aardappelchips bevatten FODMAP’s als ui, look, honing, tarwe, selderij, melkpoeder, zure roompoeder en meer. Dit geldt ook voor maïsvarianten (tortillachips) en andere zoute snacks. Bij het doornemen van een behoorlijk aantal ingrediëntenlijsten blijkt al snel dat ‘naturel’ the way to go is: aardappel (of maïs of pindanoten), olie en zout. Door een roze bril wordt dat: niet langer moeten twijfelen in het chips-rayon!

Denk er wel aan dat chips nogal wat vet bevatten, een mogelijke trigger voor buikklachten. Als chips bij jou last veroorzaken, spring je er best voorzichtig mee om.

Brood (2)

Ter afwisseling van vers brood uit de oven: houdbaar brood uit een pakje. Ik koos voor wit brood van Liberaire (biologisch en glutenvrij, te verkrijgen bij Bio-Planet). Het bruine brood van hetzelfde merk bevat appelvezel en moest dus nog even in het winkelrek blijven staan. Eén pakje geeft je zes sneetjes die na opening zo’n drie dagen vers blijven. 

Bij het ontbijt opende ik nieuwsgierig de verpakking. Consistentie: aan de droge kant, maar beter dan verwacht. Smaak: dik in orde. Nadat ik mijn sneetjes achter de kiezen had, las ik op de verpakking dat het brood ter bereiding vier tot zes minuten in de oven moet… Oeps, dat had ik even gemist. Nu ja, veel kwaad heeft het niet gedaan denk ik, maar het brood scoort absoluut beter als toast.

De ingrediënten zijn beter leesbaar als je de foto vergroot.

Zin in zoet

Mijn voorraad zoetigheden moet denken dat ik op vakantie ben. Vers gebak, maar ook prefab frangipanes, chocolate chip cookies, krakelingen, wafels en cakejes in soorten, gevulde koeken en al hun gelijken… zelfs als ik de ingrediëntenlijsten door mijn vingers lees, schrik ik nog van de dosis FODMAP’s die op me afkomt. Ik zal zelf aan het bakken moeten slaan en hoop op termijn enkele geslaagde recepten te verzamelen.

Eenvoudig beginnen, dacht ik. Een simpel koekje zonder franjes, snel in elkaar geklutst. Helaas zit ik na een eerste poging nog altijd zonder lekkere vervanger. Mijn eerste baksel proeft naar ei en ondanks een verdubbeling van de baktijd bleven de koekjes erg zacht. Ik denk dat die consistentie eigen is aan glutenvrije bereidingen, maar ik sluit niet uit dat ze (smaakgewijs) gewoon mislukt zijn. De bloem die ik gebruikte kan er ook voor iets tussen zitten. In ieder geval, dat kan beter!

Ik haalde negen koekjes uit volgend recept (Ons Kookboek, KVLV):

Ingrediënten:

- 30 g vetstof (bv. harde Planta)

- 30 g suiker

- vanillesuiker

- 10 g maïsbloem (bv. Maïzena Plus)

- 40 g glutenvrije bloem (bv. White bread flour blend, Dovesfarm), gezeefd

- 1 eiwit (opgeklopt)

- vetstof en bloem (ik gebruikte bakpapier)

Werkwijze:

De vetstof tot room kloppen.

Doe er de suiker en vanillesuiker bij.

Roer de maïsbloem en de gezeefde bloem erdoor.

Klop het eiwit stijf en spatel het voorzichtig onder het deeg.

Verdeel het deeg in hoopjes op de bakplaat (als je geen bakpapier gebruikt, plaat insmeren met vetstof en bestuiven met bloem).

Bak de koekjes gedurende 8 minuten (ik liet ze ongeveer dubbel zo lang staan) in een voorverwarmde oven van 175°C.

Kaskraker!

De zoute crackers van Schär zijn qua smaak en kraak te vergelijken met de welbekende TUC-crackers. In één verpakking zitten zes afzonderlijke pakjes met telkens zes crackers. De aparte porties zijn handig om mee te nemen en de crackers behouden zo ook hun crisp. Ik vond ze bij Delhaize.

Als tussendoortje vind ik de crackers superlekker zonder enig beleg, maar je kan ze evengoed hartig beleggen. Ze zijn bovendien makkelijk doormidden te breken, dus met een frisse topping haal je er ook nog een klassiek aperitiefhapje uit.

Onvervangbaar?

Mijn smeerbaar goud. Per 825, soms met de 1000. Je draagt het enige merk waaraan ik mijn loyaliteit verleen. Overal ter wereld sta je paraat. Je verrijkt mijn broodmaaltijden, maar bent allesbehalve FODMAP-arm.

Ik denk graag dat ik zonder verslavingen leef, maar misschien heb ik er dan toch eentje. Nutella. In mijn geval sluipt er slechts anderhalve week tussen het virtuoos verwijderen van de folie en het leegschrapen van de zogenaamde ‘family pack’. De eliminatieperiode is echter hard, en dus zal ook mijn geliefkoosde hazelnoot-chocoladepasta de komende weken moeten wijken.

Gelukkig ken ik een legitiem alternatief dat mij best weet te plezieren: zelfgemaakte choco met pure chocolade. De smaak en structuur liggen mijlenver van de forbidden spread, maar wie op zoek is naar lekkere choco kan zich eens wagen aan dit eenvoudige recept:

Ingrediënten:

- 250 g boter (ik gebruik 1 pakje harde Planta)

- 150 g pure chocolade (6 repen van een tablet)

- 1 eierdooier
- 1 eiwit (opgeklopt)

- 250 g bloemsuiker (gezeefd)

Werkwijze:

Al roerend smelt je de chocolade samen met de boter op een zacht vuurtje.
Neem de pan van het vuur.

Vervolgens komt de eierdooier erbij.

De gezeefde bloemsuiker toevoegen en zachtjes roeren totdat je een glad mengsel bekomt.

Voorzichtig het opgeklopte eiwit erdoor roeren.

In potjes gieten, laten afkoelen en in de koelkast bewaren (de choco zal opstijven).

Brood (1)

Ik ben nogal gesteld op mijn boterhammen. Het brood dat ik gewend ben, laat zich echter niet gemakkelijk vervangen door een FODMAP-arme variant. Bij voorverpakt gluten- en lactosevrij brood stoot je in de ingrediëntenlijst vaak op kleine boosdoeners zoals appelvezel of appelextract en ook aangepaste broden op bestelling kan je de eerste weken best achterwege laten omwille van eventuele FODMAP-rijke toevoegingen.

Op naar de keuken dan maar! Het eerste brood dat ik uitprobeerde is vrij zoet, vochtig en doet me denken aan cake en melkbroodjes. Ik vreesde een beetje voor de combinatie met hartig beleg, maar dat valt goed mee.

Dit recept komt onveranderd uit de kookbijbel, Ons Kookboek van KVLV.

Ingrediënten:

- 3 dl lauwe lactosevrije melk

- 45 g griessuiker

- 400 g glutenvrije bloem (ik gebruikte hier White bread flour blend van Doves Farm)

- 20 g verse gist

- snuifje zout

- vetstof (boter of margarine om je bakvorm in te smeren)

- 3 el olie
- 1 ei

Werkwijze:

Los de gist op in een beetje melk en doe er al een snuifje suiker bij.

Doe de bloem in een diepe kom en maak in het midden een kuiltje.

In het kuiltje komt de olie, de opgeloste gist en de eierdooier.

Goed mengen en roeren.

Voeg er nu de rest van de suiker en de melk bij en roer het mengsel tot een glad deeg.

Laat 15 minuten rusten.

Klop de eiwitten stijf en spatel ze door het deeg.

Bestrijk de broodvorm met vetstof en bestuif met glutenvrije bloem.

Schep er het deeg in en bak het brood gaar in een voorverwarmde oven van 220°C gedurende 45 minuten.