Koekjes van het schap (4)

Ze zijn een maatje groter dan de lange vingers die ik tot nu toe kende, maar deze van Schär hebben voor de rest alles wat je ervan verwacht: heerlijk zoet, luchtig en met dat typische boudoirsmaakje!

Quinoacrackers

Van het merk Le Pain des Fleurs vind je een breed assortiment aan biologische crackers, waaronder deze met quinoa. De vrij uitgesproken quinoasmaak maakt dat ik de toastjes het liefst met hartig beleg combineer (wat niet betekent dat ik ze nooit met een laagje zoete confituur besmeer…).

Koekjes van het schap (3)

Kleine kampioentjes, deze vanillekoekjes van 3 PAULY. Knapperige koekjes op basis van maïs, met een lichte hint van vanille. Niet enkel FODMAP-arm, maar ook vrij van allergenen als ei en noten.

(Ook heerlijk om in stukjes onder de pudding te doen!)

Pizzadeeg uit een pakje

Twee eetlepels olie en 250 milliliter lauw water, meer zou je niet nodig hebben om met deze mix van Bauckhof lekker pizzadeeg tevoorschijn te roeren. En toch zag ik enkel een kleverig beslag in mijn mengkom. Het deeg uitrollen, zoals men het op de verpakking voorschrijft, was absoluut onmogelijk.

Uiteindelijk kreeg ik het deeg met een natte vork in een soort van rechthoekige vorm uitgesmeerd op een bakmatje. Na een kwartier bakken (met een topping van tomaat en mozzarella) bleef het deeg derf vanbinnen, vergelijkbaar met mijn eerdere ervaring met een Bauckhof broodmix.

Het kan natuurlijk een kwestie van persoonlijke smaak zijn. Misschien zijn sommige mensen net verlekkerd op vochtig deeg. Ikzelf hou het voorlopig toch voor gezien met dit soort van mixen.

Cheddarcrackers

Een klassieker onder de zoute snacks, de kaascracker. Deze lekkernij zelf maken, neemt alvast minder tijd in beslag dan het afschuimen van winkels en merken op zoek naar een kaaskoekje met toegestane ingrediënten.

Het recept is erg eenvoudig, maar zelfs na grondige afkoeling liet mijn deeg zich niet met een vormpje uitsnijden, en dus zien mijn crackers er iets ‘artisanaler’ uit dan gepland. De kleinste exemplaren kregen het meeste crisp mee, maar ook de grotere crackers kunnen me zeker behagen.

Op hun best als ze vers zijn!

Ingrediënten:

- 75 g cheddar

- 60 g bloem (bv. White bread flour blend van Doves Farm)

- 18 g boter (bv. Planta)

- iets meer dan één gram zeezout

- klein snuifje paprikapoeder

- koud water (enkele eetlepels)

Werkwijze:

Doe alle ingrediënten, behalve het water, in de blender en mix ongeveer een minuut in korte pulsen.

Voeg 2 eetlepels water toe en mix 1 tot 2 minuten onophoudelijk.

Voeg meer water toe als dat nodig lijkt.

Kneed het mengsel eventjes, doe er plastiek folie omheen en vorm een schijf door licht te duwen.

Laat minstens 30 minuten afkoelen in de koelkast.

Rol het deeg uit, maak er kleine vormpjes van en bak ze gedurende 10 minuten (of totdat de randjes bruin zijn) in een voorverwarmde oven van 190°C.

Mozzarella

Net zoals lactosevrije melk, verschilt deze lactosevrije mozzarella van Minus L niet veel van het ‘originele’ product. Zelfde consistentie, vergelijkbare smaak. Het bolletje gewoon even laten uitlekken en de kaas is klaar voor al je koude of warme bereidingen.

Pitabroodjes

Geen zelfgebakken brood dit keer, maar voorverpakte pitabroodjes van Livwell. In één verpakking zitten vier ovale broodjes die je gemakkelijk en snel in je oven of broodrooster kan opwarmen.

De broodjes ruiken een beetje vreemd wanneer ze uit het pakje komen, maar na het opwarmen is daar niets meer van te merken. Erg geschikt om te vullen of gewoon als knapperig broodje bij een slaatje.

Suikerbrood

Het eerste brood dat me tot een sneetje wist te verleiden nog voordat het afkoelen begon. Dit suikerbrood is niet voor elke dag, maar als je toe bent aan een lekkere aanvulling voor je broodmaaltijd, kan je naar dit eenvoudige recept grijpen.

Voor een knapperige, zoete korst strooi je geen bloem, maar een beetje suiker op de beboterde randen van de bakvorm. Zeker de moeite!

Ingrediënten:

- 330 g bloem (een witte broodmix, bv. Dibro No-Risk Wit)

- 20 g rijstgriesmeel

- 20 g boter

- 200 ml lactosevrije melk

- 15 g suiker (+ extra voor de beboterde vorm)

- 7 g droge gist

- 1 ei (geklutst)

- 150 g parelsuiker

- beetje zout

Werkwijze:

Warm de melk op en voeg er bloem (gezeefd), rijstgriesmeel, gist, suiker, zout, ei en gesmolten boter aan toe.

Meng alles goed onder elkaar.

Laat het deeg zo’n 35 minuten rijzen op de rijsstand van je oven, bedekt met een vochtige handdoek.

Smeer je bakvorm (ik gebruikte een glazen kom) in met boter en bestrooi met wat kristalsuiker.

Kneed de parelsuiker even onder het gerezen deeg en bak 45 minuten in een voorverwarmde oven van 200°C.

Rijstsnack

Een grote thumbs up voor de rijstcrackers van Terrasana. Een hartige snack die niet afgekruid is met FODMAP’s, maar toch een ander smaakje meekreeg dan de neutrale chips en crackers die tijdens de dieetweken tot de mogelijke opties behoren. Ik ben alvast fan van de Shin mix, met verschillende vormen, smaken en kleuren.

Tip: neem meer dan één zakje mee naar huis, ze zijn zo op.

Toast van boekweit en rijst

Ik blijf het leuk vinden om af te wisselen tussen verschillende soorten toast. Momenteel geniet ik van een doosje Boekweit-Rijst Crackers van Céréal. Weer een nieuwe smaak die me absoluut weet te bekoren.

Plaatkoek

Zin in een ovendessert met laagjes, maar geen zin om een echte taart te bakken? Dan kan je zeker eens voor een plaatkoek gaan. Beginnen met een basis van deeg en dan naar boven toe werken met verschillende lagen van wat je lekker vindt. Ik koos dit keer voor aardbeienconfituur, pudding en kruimels.

Zoals steeds liet het deeg zich niet gemakkelijk verdelen over de bakplaat. Deze koek heeft echter geen opstaande rand nodig, wat het karweitje er al iets minder lastig op maakt. Voor mij werkte deze aanpak: de bakplaat bedekken met bakpapier, het bakpapier op de plaat bevestigen met enkele dunne veegjes deeg, het deeg er in stukken over verdelen en vervolgens met een natte vork en/of lepel bewerken tot een vlakke deegbodem.

Deze combinatie van ingrediënten is absoluut het proberen waard, maar laat je niet tegenhouden om met andere lekkernijen te werken (cake, chocolade, vers fruit, opgeklopt eiwit, …).

Met volgende ingrediënten kom je toe voor een plaatkoek van ongeveer 30 op 22 centimeter.

Ingrediënten:

Deeg:

- 150 g bloem

- 100 g boter

- 62 g suiker

- ½ ei

- snuifje zout

Kruimels:

- 75 g suiker

- 75 g boter

- 110 g bloem

Pudding:

- 500 ml lactosevrije melk

- 2 el suiker

- 34 g puddingpoeder

Zelfgemaakte aardbeienconfituur

Werkwijze:

Deeg:

Meng alle ingrediënten onder elkaar en laat het deeg minstens 30 minuten in de koelkast staan.

Bedek je bakvorm met bakpapier, verdeel het deeg over de bodem van de vorm en laat opnieuw afkoelen in de koelkast.

Laat het deeg 15 minuten blind bakken in een voorverwarmde oven van 190°C.

Kruimels (maak deze gelijktijdig met het deeg):

Doe alle ingrediënten onder elkaar en zet in de koelkast totdat je het mengsel gebruikt.

Pudding:

Roer de suiker en het puddingpoeder onder de melk en warm het geheel op totdat het kookt.

Nogmaals goed roeren voor gebruik.

Maak je pudding tijdens het blind bakken van de bodem, zodat die nog vloeibaar is wanneer je deeg een eerste keer uit de oven komt.

Wanneer je het deeg uit de oven haalt (oven niet afzetten), smeer je eerst een laagje aardbeienconfituur over de hele oppervlakte.

Bovenop de confituur komt de warme pudding.

Haal het kruimeldeeg uit de koelkast en verdeel alles in vlokjes over de pudding.

Zet de schotel opnieuw in de oven gedurende 15 tot 20 minuten.

Rijstvlokken

Ordinaire maïsvlokken hebben mij nooit helemaal kunnen overtuigen, maar boden wel geregeld een leuk extraatje bij het ontbijt. Onlangs vond ik echter een (even FODMAP-arm) alternatief dat ik met meer plezier in mijn kommetje giet: de rijstvlokken van Bauckhof.

Deze rice flakes zijn heerlijk knapperige, kleine vlokjes en smaken iets zoeter dan de maïsvariant. Naar mijn mening een absolute upgrade!

Zandkoekjes met teffmeel

Ik begin te geloven in het nut van fijne melen zoals boekweit en teff. Koekjesdeeg waaraan ik zulk meel toevoeg, lijkt beter te scoren qua vorm en structuur. Wellicht moet ik wel nog wat meer combinaties uittesten om hun werkelijke bijdrage te achterhalen.

In elk geval, onderstaand recept voor een tiental middelgrote zandkoekjes mag op de stapel ‘goedgekeurd’. De koekjes zijn nogal fragiel wanneer ze uit de oven komen, maar worden perfect stevig bij het afkoelen.

Ingrediënten:

- 110 g witte bloem (bv. Plain white flour blend van Doves Farm)

- 20 g teffmeel

- 83 g boter (bv. Planta)

- 33 g suiker

- 3-4 g poedersuiker

Werkwijze:

Meng boter en suiker goed onder elkaar.

Voeg er de bloem en het meel (gezeefd) aan toe en meng verder.

Verdeel het deeg op de bakplaat en bak gedurende 20 minuten in een voorverwarmde oven van 175°C.

Koekjes van het schap (2)

De zandkoekjes die bij mijn vorige bakbeurt grandioos de mist ingingen, vond ik bij Bio-Planet in kant-en-klare vorm. Ze blijven zich goed verstoppen, de voorverpakte FODMAP-arme zoetigheden, maar met de zakjes Victor Vanille van Generous heb ik koekjes gevonden die een gemeende aanbeveling waard zijn. 

Hoewel er geen allergenenmelding op de verpakking staat, kan ik niet uitsluiten dat men roomboter gebruikt in deze koekjes. Een caveat dus voor wie zero-lactose wenst te eten.

Mislukte koekjes recupereren

Het blijft riskant om zonder vergaande bakkennis recepten uit je mouw te schudden. En net zoals ik het een aantal keer getroffen heb met mijn deegjes, wil het soms al eens tegenzitten. Zo ook met mijn ‘zandkoekjes’. Geen mooie, ronde koekjes met zachte korrel, maar uitgelopen, harde plakken.

De koeken smeekten haast om een nieuwe bestemming en vonden die ook. Als crumble-bodempje onder een smeuïge vanillepudding. Yumm…

Xanthaangom

Wie glutenvrij bakt, komt in recepten of op verpakkingen wel eens de stof ‘xanthaangom’ (E415) tegen. Deze gom ontstaat uit de bacteriële fermentatie van suiker en melasse en kan als glutenvervanger een betere structuur geven aan je gerechten. Xanthaangom wordt doorgaans niet afgeraden tijdens het FODMAP-arme dieet. Je gebruikt het bovendien steeds in erg kleine hoeveelheden.

Zakjes xanthaangom (bijvoorbeeld van Zizo) vind je terug in de lokale biowinkel of in online shops.

Eenvoudige boekweitcrackers

Geen culinair hoogstandje, deze crackers, maar wel snel gemaakt en leuk als aperitiefhapje (met of zonder dipsaus), bij een slaatje, als tussendoortje, …

Ingrediënten:

- 65 g boekweitmeel

- water

- 1 el olie

- snuifje zout

- (voor afwerking: sesamzaad, zeezout, …)

Werkwijze:

Doe het boekweitmeel, de olie en het zout onder elkaar.

Voeg het water met kleine hoeveelheden toe en blijf water of meel toevoegen totdat je een niet-kleverig, goed te bewerken deeg hebt.

Rol het deeg zo dun mogelijk uit op bakpapier of bakmatje.

Indien je met een topping werkt, deze erover strooien en er lichtjes indrukken met de deegrol.

Het uitgerolde deeg insnijden zodat je vierkantjes, driehoekjes, … bekomt.
Bak zo’n 15 minuten in een voorverwarmde oven van 180°C.

Worstenbroodjes

FODMAP-arme warme maaltijden zijn doorgaans niet lastig te bedenken of te bereiden, zeker als je de te vermijden producten na een tijdje tot je parate kennis kan rekenen. Toch maakte ik ook nu nog een foutje met deze warme snack.

Ik dacht met het gluten- en lactosevrije bladerdeeg van Schär een kleine schat gevonden te hebben in het vriesvak. Handig, lekker en te gebruiken bij zoet en zout. Helaas besefte ik pas na mijn eerste worstenbroodjes dat ik in de ingrediëntenlijst een boosdoener over het hoofd gezien had: cichoreivezel.

Cichoreiwortel wordt gebruikt voor de productie van inuline, een vezelrijk voedingssupplement dat te categoriseren valt onder de oligosachariden 

(de ‘O’ in FODMAP), meer bepaald onder de fructanen.  

Ik ben niet zeker van de dosis cichoreivezel per bladerdeegvel, maar ik schuif het deeg nog eventjes opzij. Wel een aanrader voor wie denkt aan een herintroductie van fructanen!

Puddingtaartjes

FODMAP-arme cakes en koeken heb ik al in verschillende hoedanigheden mogen ontdekken. Voor mijn eerste taart-op-maat greep ik naar een recept voor zanddeeg met witte basterdsuiker, dat is een typisch Nederlandse suiker die ik tot nu toe ook enkel in de Albert Heijn terugvond. De topping zou een smeuïge pudding worden, afgewerkt met wat fruit.

Net zoals veel van mijn koekjesdeeg, bleek ook dit nieuwe mengsel vrij tot zeer onhandelbaar. Om alles op acceptabele manier in de taartvormpjes te krijgen, moest ik me halsoverkop specialiseren in het betere boetseerwerk: de vormpjes bepleisteren en bijwerken met water aan de vingers. Op zo’n momenten zou je goed meewerkend glutendeeg gaan missen.

Voor de pasteibakkersroom gebruikte ik een eigen recept dat al jaren meegaat. Gemakkelijk (met puddingpoeder), minder zwaar (slechts één ei) en net zo lekker.

Gelukkig besloot het deeg zich wél te gedragen in de oven en kwamen de taartbodems zonder probleem uit hun vormpjes. Bovendien vergat ik bij het proeven (bijna) al het gezwoeg van voordien.

Voor vier kleine taartjes (en wat pudding op overschot):

Ingrediënten:

Zanddeeg:

- 150 g bloem (bv. Plain white flour blend van Doves Farm)

- 100 g boter (bv. harde Planta)

- 62 g suiker

- ½ ei

- snuifje zout

Pasteibakkersroom:

- 500 ml lactosevrije melk

- 40 g suiker

- 34 g puddingpoeder

- 1 ei

Werkwijze:

Zanddeeg:

Meng bloem, suiker, boter en zout en voeg er nadien het halve ei aan toe.

Laat het deeg zo’n 30 minuten rusten in de koelkast.

Bereid je taartvormpjes voor door ze in te boteren en met bloem te bestrooien.

Duw het deeg in de vormpjes en laat weer even afkoelen in de koelkast.

De taartbodems zo’n 20 minuten blind bakken in een voorverwarmde oven van 190°C.

Pasteibakkersroom:

Breng de melk aan de kook in een pan.

In een aparte kom klop je het ei en de suiker onder elkaar, en nadien voeg je daar het puddingpoeder aan toe.

Giet de kokende melk bij het mengsel en roer even.

Giet het geheel opnieuw in de pan op het vuur en blijf goed roeren totdat je een stevige pudding hebt.

Zilvervliesrijst

Om wat meer vezels binnen te krijgen tijdens je dieetweken, kan je gewone witte rijst bijvoorbeeld vervangen door zilvervliesrijst. Deze lekkere rijst bevat naast vezels ook andere ‘goede’ voedingsstoffen die bij het productieproces van witte rijst verloren gaan. Je bereidt en combineert de gekleurde variant net zoals andere soorten. Na acht minuutjes koken heb je een beetgaar bijgerecht.

Ongekookte en gekookte zilvervliesrijst.

Teffbroodjes

Ik vind niet veel gerichte toepassingen voor het teffmeel dat ik nog heb liggen. Voorlopig gebruik ik het dan ook als toevoeging, voor een kleine nuance in smaak en kleur. Eerder verwerkte ik het meel al in koekjes, deze keer moest het voor dat ietsje extra zorgen in een nieuwe reeks kleine broodjes.

“Je vindt wat je zoekt als je stopt met zoeken”, hoor je wel eens zeggen. Wel, vandaag vond ik in mijn bakvorm geheel onverwacht iets waarvoor ik al even geen hoop meer koesterde: zachte sandwiches!

Ik halveerde de ingrediënten van mijn wit brood en verving 50 gram van de bloem door teffmeel. Het deeg ging voor de lol in een muffinbakvorm. Met onderstaande hoeveelheden kon ik de vormpjes bovendien alle twaalf netjes vullen. Ligt het aan het superfijne meel, de kleine bakvormpjes, … een beredeneerde verklaring kan ik niet meegeven. Wat ik wel weet: de boordjes zijn lekker, zacht, luchtig en meer dan welkom in mijn FODMAP-arme broodgamma.

Ingrediënten:

- 200 g witte bloem (bv. Dibro No-Risk Wit)

- 50 g teffmeel (bv. Peak’s Free From, Teff Flour)

- 4 g droge gist

- 225 ml water

- 15 g boter

- 5 g zout

Werkwijze:

Meng alle ingrediënten onder elkaar.

Verdeel het deeg over de ingevette bakvormpjes (ongeveer voor de de helft vullen).

Laat het deeg afgedekt rijzen totdat de broodjes verdubbelen in volume.

Bak 15 tot 20 minuten in een voorverwarmde oven van 210°C.

Pasta met kaassaus

Als ik ‘witte saus’ maak, komen daar geen maten en gewichten aan te pas. Een schep bakboter laten smelten, een aantal lepeltjes bloem erdoor roeren totdat er een soort van stremsel ontstaat, melk toevoegen totdat de eigenlijke saus zich laat herkennen, handje geraspte emmentaler erin, peper, zout, nootmuskaat, beetje laten inkoken, et voilà: kaassaus. Melk en bloem kies je natuurlijk lactosevrij en glutenvrij.

Een pasta die ik er graag mee combineer zijn de Rice & Corn Tortelli van Orgran, met een neutrale smaak en een leuke ronde vorm. Samen met wat krokant gebakken spek (verpakking nalezen!) en een fris slaatje kom je tot een volledige maaltijd die erg weinig bereidingstijd inneemt.

Lekkere broodjes

Ik moest het toch een tweede keer proberen, kleine broodjes bakken in de oven. Deze keer mikte ik op een soort van pistolet. Met een nieuw getweakt recept en andere witte bloem op het aanrecht ging ik de uitdaging opnieuw aan, hopend een deeg dat wél zou rijzen.

Voor een echte pistolet is meer nodig, daar heb ik intussen al heel wat over gelezen. Deze broodjes komen echter aardig in de buurt. Zacht vanbinnen, ‘kort’ langs de buitenkant. Naar mijn smaak zit het recept meteen goed. Om de broodjes wat minder huisgemaakt te laten smaken, zou ik eventueel nog wat kunnen overdrijven met het snuifje zout.

De broodjes zijn sneller bereid dan brood uit de machine en zorgen voor een aangename afwisseling op vlak van consistentie en smaak. Je haalt vier tot vijf stuks uit volgend recept:

Ingrediënten:

- 225 g bloem (bv. Dibro No-Risk Wit)

- 30 g boter (bv. Planta)

- 15 g suiker

- 5 g droge gist

- 112 ml lactosevrije melk

- ½ ei (+ wat extra voor het instrijken)

- snuifje zout

Werkwijze:

Warm de melk op en voeg er de gist aan toe (laten inwerken).

Klop de boter romig en meng nadien met de suiker.

Doe de gezeefde bloem, de melk, de botermengeling en het halve ei onder elkaar en kneed tot een bol deeg.

Laat het deeg 10 minuten afgedekt rusten.

Kneed het deeg lichtjes en vorm (een vijftal) langwerpige porties op een bakplaat met bakpapier.

Strijk de broodjes in met ei en laat ze minstens een half uur rijzen in de oven (op rijsstand of maximaal op 50°C) totdat ze dubbel zo groot zijn.

Oven dicht laten en de temperatuur verhogen tot 200°C.

Broodjes 25 minuten bakken.

Pizza met spinazie

Tijd om het deeg van mijn vorige pizza te upgraden. Met een neutrale olie, meer zout en wat oregano zou het zijn (te) zoete smaak kwijt moeten raken.

Als beleg koos ik opnieuw voor een basis van tomaat en basilicum, dit keer aangevuld met spinazie, ham en geraspte emmentaler. De spinazie kwam uit de diepvriezer en liet ik ontdooien en uitlekken alvorens de pizza ermee te beleggen. Afkruiden gebeurde met zout en peper.

In tegenstelling tot mijn eerste pizza en wetende dat het deeg het aankon, mocht deze wat rijkelijker belegd. Ik gebruikte bovendien een kleinere bakvorm (een ronde taartvorm) die ik helemaal met deeg en beleg kon vullen. Ik heb het deeg ook niet meer uitgerold, maar in de schotel ‘geduwd’ nadat ik de bol in mijn handen tot een schijf bewerkte.

Het verdikt dan. Ik merk dat ik nog meer kruiden mag gebruiken. De zoete smaak is verdwenen, maar de kruiden heb ik blijkbaar nog lang niet naar de voorgrond gebracht. En dat mag wel, gezien het gebrek aan look en ui.

Ingrediënten:

Deeg:

- 100 g Dibro No-Risk Wit

- 60 ml water

- 2 el olie (ik gebruikte arachideolie)

- zout, oregano

Beleg:

- 2 tomaten, spinazie (diepgevroren), ham, geraspte emmentaler

- zout, peper, basilicum

Werkwijze:

Deeg:

Meng alle ingrediënten 5 minuten tot een homogeen deeg.

Laat het 10 minuten rusten op kamertemperatuur.

Opnieuw kneden, zo’n 1 à 2 minuten.

Een pizzaplaat invetten, het deeg erin leggen en opnieuw 10 minuten laten rusten.

De pizzabodem met olie bestrijken, beleggen en gedurende 15 minuten bakken in een voorverwarmde oven van 210°C.

Beleg:

Voor de tomatenbasis warmde ik de stukjes gepelde tomaat samen met wat gedroogde basilicum op in de microgolfoven totdat het een uitsmeerbare brij werd (beetje binden met Maïzena indien te lopend).

Spinazie afkruiden met peper en zout.

Boekweitkoekjes

Boekweit is rijk aan vezels, een stof die tijdens de FODMAP-arme weken soms wat te weinig in je voeding voorkomt. Het kan maar een excuus zijn om weer nieuwe koekjes uit te proberen!

Een eenvoudig en snel recept geeft je zo’n twaalf knapperige boterkoekjes met de typische boekweitsmaak. Voor mij mag die smaak toch iets meer op de achtergrond blijven, zoals in mijn grijs brood bijvoorbeeld. Wat niet wilt zeggen dat deze koekjes lang zullen blijven liggen…

Ingrediënten:

75 g boekweitmeel
62 g boter

75 g suiker

½ ei

2 g bakpoeder

Werkwijze:

Doe alle droge ingrediënten bij elkaar en meng er daarna de boter en het ei onder.

Verdeel het deeg in kleine porties op de bakplaat en bak gedurende 15 minuten in een voorverwarmde oven van 180°C.

Kastanjecrackers

Crackers hoeven niet altijd neutraal te smaken. Ik wissel bijvoorbeeld af met de zoete kastanjecrackers van Le Pain des Fleurs, die ook qua consistentie verschillen van de andere toastjes die ik de voorbije weken al in huis haalde. Zelf eet ik ze het liefst bij het ontbijt.